خواص ژلاتین

ژلاتین چیست ؟ یکی از پروتئین های خوراکی که مصرف آن برای افراد توصیه می شود، ژلاتین است. ژلاتین ماده ای جامد، شفاف و ترد است که با رنگ زرد کم رنگ یا سفید یافت می شود. این ماده بی مزه و بی بو است که حاوی 80-90 درصد پروتئین می باشد. دیگر مواد تشکیل دهنده ی ژلاتین را نمک های معدنی به میزان 1-2 درصد، آب به میزان 8-15 درصد (بسته به منبع مورد استفاده) تشکیل می دهد. ژلاتین  فاقد هر گونه قند، چربی و مواد افزودنی است. از ژلاتین به عنوان یک ماده ی غذایی مغذی با بافت منحصر به فرد استفاده می شود. ژله به دلیل قابلیت هایی از جمله چسبندگی، کریستالیزاسیون و شکل دهندگی می تواند در بسیاری از محصولات و مواد غذایی مانند محصولات یخی، سوپ های پودر، تافی ها، مارشمالو و بستنی مورد استفاده قرار گیرد. در ادامه ی مقاله با طرز تهیه ژلاتین و خواص ژلاتین بیشتر آشنا شوید.

انواع ژلاتین

ژلاتین به شکل های گوناگون تهیه شده و به فروش می رسد. ژلاتین گاه به صورت ورق ژلاتین، گاه پودر ژلاتین و حتی به شکل قرص ژلاتین مورد استفاده قرار می گیرد. در میان شکل های گوناگون ژلاتین استفاده از پودر ژلاتین از سایر شکل های آن آسان تر و در دسترس تر می باشد که خواص پودر ژلاتین نیز چیزی کمتر از خود ژلاتین ندارد. اما بر اساس نوع می توان انواع ژلاتین را به دو دسته ی ژلاتین گیاهی و ژلاتین حیوانی تقسیم کرد. طرز تهیه ژلاتین گیاهی با طرز تهیه ژلاتین حیوانی که غالبا ژلاتین گاوی است متفاوت می باشد. برای اطلاعات بیشتر از انواع ژلاتین و کاربرد آن به ایران کوک مراجعه کنید.

طرز تهیه ژلاتین حیوانی

طرز تهیه ژلاتین بسته به نوع آن متفاوت است. نوع حیوانی ژلاتین از فرآوری کلاژن که ساختمان اصلی تشکیل دهنده ی پوست، استخوان و تاندون های مهره داران است حاصل می شود. بدین صورت که پوست و استخوان حیواناتی مانند گاو یا ماهی در آب جوشانده شده و از طریق اسید، طی فرآیندی چند روزه موادی را از آن خارج می کنند. با فرآوری این محلول و خشک کردن آن ژلاتین به دست می آید. به طور کلی ژلاتین را از استخوان حیوانات به دست می آورند اما برای این کار استخوان های تمیز و اسفنجی را انتخاب می کنند. ابتدا مواد غیر مفید آن ها را زدوده و با آب داغ و بخار آن ها را عمل می آورند. با این کار چربی های استخوان روی آب باقی می ماند که آن ها را دور می ریزند. سپس از مایع باقی مانده به وسیله ی تبخیر ژلاتین درست می کنند.

طرز تهیه ژلاتین گیاهی

همان طور که از نام آن پیداست، ژلاتین گیاهی برای گیاه خواران و وگن ها مناسب بوده و به راحتی می توان در خانه ژلاتین گیاهی درست کرد. اما شاید برای شما هم این سوال مطرح شود که ژلاتین گیاهی چیست و از چه تشکیل می شود. ژلاتین گیاهی نوعی ار ژلاتین طبیعی است که البته دیگر نمی توان نام آن را ژلاتین گذاشت. زیرا ژلاتین تنها از حیوانات به دست می آید و هیچ ژلاتینی منشاء گیاهی ندارد. اما می توان آگار که نوعی جلبک است یا پکتین که نوعی کربوهیدرات گیاهی است را جایگزین ژلاتین کرد.

خواص ژلاتین

پروتئین ها متشکل از 20 درصد اسید آمینه بوده که از میان آن ها 9 اسید آمینه برای بدن ضروری هستند. ژلاتین سرشار از پروتئین بوده که بیشترین میزان اسید آمینه های آن به ترتیب گلاسین به میزان 23 درصد و پرولین به میزان 14 درصد می باشد. هرچند این دو اسید آمینه از اسید آمینه های غیر ضروری بدن هستند اما در موارد بسیاری از جمله برای رشد کودکان، افراد دیابتی و سالمندان مفید است. گلایسین موجود در ژلاتین منبع اصلی نیتروژن برای ساخت دیگر اسیدآمینه های بدن است. این اسید آمینه در فرایند سنتز مولکول های زیستی مانند هموگولوبین و مولکول های وراثتی و حفظ قند خون هنگام گرسنگی مفید واقع می شود. همچنین مصرف گلایسین در سم زدایی مواد شیمیایی در کبد از جمله افزودنی ها کاربرد دارد. گلایسین با افزایش ترشحات معده در درمان بسیاری از بیماری های گوارشی نقش دارد. از دیگر خواص ژلاتین به دلیل وجود گلایسین می توان به التیام و ترمیم زخم ها، تامین انرژی برای ماهیچه و ساخت هموگولوبین اشاره کرد. بر اساس تحقیقات مصرف گلایسین در مادران باردار تاثیر به سزایی در رشد جنین دارد. از خواص ژلاتین به دلیل وجود پرولین نیز می توان به نرم کنندگی پوست و جلوگیری از افتادگی و شل شدن پوست اشاره کرد. این اسید آمینه با ترکیب با ویتامین C از انسداد رگ ها به وسیله چربی جلوگیری می کند.

خواص ژلاتین برای تقویت ناخن و مو

یکی دیگر از خواص ژلاتین تقویت مو و ناخن است. به دلیل گلایسین موجود در ژلاتین اسید آمینه ی مهم برای ساخت کراتین مو و ناخن تامین شده و بدین ترتیب به رشد و سلامت مو و ناخن کمک می کند. کراتین موجود در ژلاتین می تواند علاوه بر بهبود و ضخامت مو ها از ریزش مو جلوگیری کرده و به رشد مو کمک کند.

فواید پودر ژلاتین برای تقویت استخوان

امروزه افراد زیادی از پوکی استخوان و آرتروز رنج می برند. برای درمان پوکی استخوان و آرتروز داروهای مختلف و گاها گران قیمت استفاده می شود. در حالی که یکی از مهمترین خواص ژلاتین مقابله با این بیماری ها با تقویت استخوان است. مهم ترین علت پوکی استخوان کاهش وزن استخوان ها به دلیل کمبود پروتئین است که اغلب باعث شکستگی می شود.  با مصرف ژلاتین میزان چگالی استخوان افزایش می بابد و از شکستگی استخوان جلوگیری می کند.  مصرف ژلاتین به دلیل داشتن کلاژن و دارا بودن مقادیر زیادی اسید آمینه می تواند در درمان این بیماری ها موثر واقع شود. همچنین مصرف ژلاتین اثر منفی نداشته و محدودیت مصرف ندارد. تحقیقات صورت گرفته بر اساس خواص ژلاتین نشان می دهد مصرف ژلاتین تاثیر متفاوتی بر چگالی استخوان ها و وزن بدن دارد که البته بیشترین تاثیر آن بر استخوان ران است. تزریق ژلاتین نیر کلسیم گردش خون را بالا برده و به ترمیم و ساخت استخوان کمک می کند. از دیگر خواص ژلاتین می توان به درمان بیماری های تحلیل برنده ماهیچه ای اسکلتی اشاره کرد. ژلاتین اسیدآمینه های مورد نیاز برای ساخت ماده ی سازنده ی پوست را تامین کرده و به ترمیم زخم کمک می کند.

فواید پودر ژلاتین برای پوست

یکی دیگر از خواص ژلاتین به دلیل وجود کلاژن موجود در آن، خواص درمانی آن برای پوست است. ژلاتین به بهبود ظاهر صورت و افزایش رطوبت پوست کمک می کند و باعث می شود پوست شما جوان و شاداب شده و علائم پیری زودرش از صورت محو گردد. کلاژن باعث سفت شدن پوست و افزایش خاصیت ارتجاعی آن می گردد. وجود کلاژن تاثیر بسیاری در کاهش بروز سلولیت پوست داشته و برای رفع ترک های پوستی مفید است. با استفاده از پودر ژلاتین می توانید ماسک طبیعی برای صورت درست کنید. برای طرز تهیه ماسک با پودر ژلاتین، پودر ژلاتین، آبلیموی تازه و کمی آب ولرم را ترکیب کنید و به مدت 15 دقیقه روی پوست خود بگذارید. سپس با آب ولرم بشویید. همچنین می توان به خواص پودر ژلاتین برای چاقی صورت نیز اشاره کرد.

فواید پودر ژلاتین برای درمان سریع زخم

به دلیل وجود کلاژن موجود در ژلاتین مصرف آن برای درمان زخم ها موثر بوده و روند بهبود زخم را سریع می کند. ژلاتین می تواند زخم های مزمن در اثر بیماری دیابت را درمان کند. مصرف ژلاتین با دارا بودن سطوح ایمنی بالا برای درمان زخم های دیابتی توصیه می شود. همچنین ژلاتین ماده ای ضد خونریزی است مه مسیرهای انعقادی را با برخورد به سلول های خونی آسیب دیده فعال می کند. نکته ی مهم در مصرف ژلاتین آن است که تمام این فواید را بدون عوارض در بدن ایجاد می کند. با توجه به خواص ژلاتین برای زخم ژلاتین را در برنامه غذایی خود قرار دهید.

فواید پودر ژلاتین در بدنسازی

اگر به دنبال رشد عضلانی خود هستید، خوردن میانو وعده ها و وعده های مناسب که حاوی پروتئین کافی باشند می تواند به شما کمک کند. از آنجا که بدن شما دائما در حال پروتئین سازی است تداوم این روند به عضله سازی بدن کمک می کند و با توقف آن عضله سازی از بین می رود. پس اگر می خواهید عضلات بدنتان ماندگار شوند با حتی به فکر راهی برای افزایش عضله هستید باید مدام پروتئین مصرف کنید. با توجه به مقادیر زیاد پروتئین در ژلاتین نباید از تاثیر پودر ژلاتین در بدنسازی غافل شد. با مصرف ژلاتین در بدنسازی و افزودن آن به وعده های غذایی و میان وعده های خود از فواید پودر ژلاتین بهره مند شوید.